ประชาชนต้องมีส่วนร่วม สันติภาพชายแดนใต้เป็นจริง
(21 ก.ย. 68) งาน “We Are One Family ต่างที่มา แต่เรา คือ ครอบครัวเดียวกัน” เวทีการสรุปผลการปฏิบัติงานขับเคลื่อนการพูดคุยสันติสุขระดับพื้นที่ ประจำปี 2568 เนื่องใน “วันสันติภาพโลก” 21 ก.ย.ปีนี้จัดโดย คณะขับเคลื่อนการพูดคุยสันติสุขระดับพื้นที่ (คพท.) ร่วมกับ สำนักงานขับเคลื่อนการพูดคุยสันติสุขระดับพื้นที่ กอ.รมน.ภาค 4 สน. พื้นที่แห่งการเรียนรู้ และเวทีแห่งการสร้างพลังร่วมในคุณค่าของสันติภาพ ณ ห้องน้ำพราว โรงแรมซี.เอส. ปัตตานี อำเภอเมือง จังหวัดปัตตานี
กิจกรรมภายในงานประกอบด้วยปาฐกถาพิเศษ “มุมมอง กมธ.สันติภาพ ต่อกระบวนการสันติสุข จชต.” โดย นายจาตุรนต์ ฉายแสง ประธาน กมธ.สันติภาพ เวที TED Talk โดยผู้แทนจากกลุ่มต่าง ๆ และ Influencer ชื่อดังในพื้นที่ นิทรรศการจากภาครัฐ ภาคประชาสังคม เด็กและเยาวชน ที่สะท้อนการมีส่วนร่วมในการขับเคลื่อนสันติสุข การแสดงทางวัฒนธรรมและศิลปะจากเยาวชนจังหวัดชายแดนภาคใต้ อาทิ การแสดงปันจักสีลัต, การแสดง “ใต้ร่มไตรรงค์“ อานาชีดและมโนราห์ มีผู้เข้าร่วมงานกว่า 300 คน ถือเป็นเวทีสำคัญในการสร้างการรับรู้ ปลูกจิตสำนึก และเสริมสร้างความเข้าใจร่วมกัน เพื่อก้าวสู่สังคมพหุวัฒนธรรมที่สงบสุขอย่างยั่งยืน
พลโทไพศาล หนูสังข์ มทภ.4 /ผอ.กอ.รมน.ภาค 4 สน. ประธานเปิดงาน ระบุว่า กลไกการพูดคุยสันติสุขได้ขับเคลื่อนโดยระดับนโยบาย คณะพูดคุยฝ่ายไทยในระดับพื้นที่ที่มีการขับเคลื่อนกันมาตลอด ส่วนสำคัญในการแก้ปัญหาโดยการพูดคุยต้องดึงพี่น้องประชาชนในพื้นที่เข้ามามีส่วนร่วม เช่น การจัดกิจกรรมในวันที่ที่มีการพูดคุยเรื่องสันติภาพเป็นสิ่งที่ดี
“ตั้งแต่เกิดเหตุการณ์ปี 47 จนตอนนี้ 20 กว่าปี ผมทำงานในพื้นที่มาตลอด เข้าใจวิถีชีวิตในพื้นที่ เข้าใจการทำงานของเจ้าหน้าที่ว่า งานสำคัญของกอ.รมน.ภาค 4 สน. มี 5 งานหลักคือ 1.การควบคุมพื้นที่ไม่ให้เกิดเหตุร้าย ติดตามใช้กฎหมายสำหรับผู้ก่อเหตุรุนแรง 2.การแก้ไขปัญหายาเสพติด 3.การส่งเสริมการอยู่ร่วมกันโดยมีผู้นำที่เข้มแข็ง 4.การบูรณาการความมั่นคงกับการพัฒนา และ 5.งานสร้างความเข้าใจให้เกิดขึ้นกับประชาชน
มทภ.4 กล่าวว่าทุกงานมีความสำคัญเท่ากัน นโยบายการทำงานของกองทัพภาคที่ 4 เน้นการสร้างความเข้าใจ ร่วมใจแก้ปัญหา นำพาสันติสุข เน้นการสร้างความเข้าใจ โดยเฉพาะกระบวนการสร้างความรุนแรงที่มีวิวัฒนาการ การเตรียมการบ่มเพาะ และความเข้าใจต่อเจ้าหน้าที่รัฐในการใช้กฎหมายเป็นหลัก แก้ปัญหาอย่างบริสุทธิ์ ยุติธรรม ตรวจสอบได้ ไม่ละเมิดสิทธิมนุษยชน
“ขบวนการมีคนไม่มาก อาวุธน้อย แต่ใช้ความผิดพลาดจากเหตุการณ์ตากใบมาโจมตีเจ้าหน้าที่รัฐตลอด ทำไมไม่พูดถึงเหตุการณ์กรือเซะว่ามีใครหลอกชาวบ้านไปตายร้อยกว่าคน เจ้าหน้าที่รัฐสูญเสียจำนวนมากเช่นกัน นอกจากเจ้าหน้าที่รัฐ ฝ่ายปกครอง ตำรวจ ทหาร พี่น้องประชาชนต้องมาช่วยกัน”
พล.ท.ไพศาล ย้ำว่าทำงานขับเคลื่อนมาอย่างต่อเนื่อง เรื่องที่ยังไม่คืบหน้าคือเรื่องการบ่มเพาะคนเข้าสู่ขบวนการในสถานศึกษาและนอกสถานศึกษา ในอดีตการก่อเหตุรุนแรงอาจมีเงินมาจากองค์กรภายนอก แต่ปัจจุบันเป็นเงินบริจาคของคนเข้าร่วมขบวนการ จึงต้องสร้างความเข้าใจหากไม่ตัดวงจรการบ่มเพาะก็ยังมีอยู่ แม้จะพ้นหน้าที่ก็จะไปขับเคลื่อนเรื่องนี้ในส่วนกลางต่อไป และเมื่อพี่น้องในพื้นที่เข้าใจการทำงานของเจ้าหน้าที่รัฐ หน่วยงานต่างๆ เข้ามาร่วมมือกัน เป็นกำลังสำคัญในการเดินสู่เป้าหมาย สันติสุขจะเกิดขึ้นในพื้นที่ชายแดนใต้ได้ไม่ยาก”
มองข้าม “ความยุติธรรม-เท่าเทียม” สันติสุขเกิดยาก
พญ.เพชรดาว โต๊ะมีนา ที่ปรึกษาจุฬาราชมนตรี ในฐานะ กมธ.วิสามัญเพื่อพิจารณาศึกษาและเสนอแนวทางการส่งเสริมกระบวนการสร้างสันติภาพเพื่อแก้ไขปัญหาความขัดแย้งในพื้นที่สามจังหวังชายแดนภาคใต้ หรือ กมธ.สันติภาพชายแดนใต้ ย้ำว่า สันติสุขเริ่มต้นจากใจ สันติสุขเกิดไม่ได้ถ้าคนในสังคมรู้สึกไม่ได้รับความยุติธรรม ไม่ได้รับความเป็นธรรม ไม่ได้รับความเท่าเทียม และถูกมองข้าม
พญ.เพชรดาวบอกว่า ได้มีโอกาสเข้าไปทำหน้าที่ในสภาฯ ในช่วงรัฐบาลก่อน มีส่วนผลักดันให้งานประเพณีสารทเดือนสิบขอพี่น้องชาวพุทธภาคใต้ได้เป็นวันหยุดราชการ ซึ่งครม.ในตอนนั้นได้ประกาศให้เป็นวันหยุดพิเศษ เช่นเดียวกับประเพณีของพี่น้องมุสลิมที่ได้วันหยุดเป็นวันฮารีรายอ พี่น้องชาวจีนที่ได้หยุดในวันตรุษจีน อาจมองเป็นเรื่องเล็ก ๆ แต่ถือว่าได้สร้างคุณค่าทางจิตใจของทุกศาสนิกที่มีความสำคัญ เป็นปัจจัยหลักของการสร้างสันติสุขให้เกิดขึ้น
“ยังมีอีกหลายประเด็นที่ต้องได้รับการผลักดันต่อ เช่นด้านการศึกษา ที่ต้องให้สอดคล้องกับวิถีวัฒนธรรม การแก้ไขปัญหาเรื่องสาธารณสุข ระบบสุขภาวะของพี่น้องชายแดนใต้ที่พบว่าต่ำแทบทุกตัวชี้วัด รวมถึงประเด็นด้านสังคมพหุวัฒนธรรม ที่ต้องได้รับการส่งเสริมอย่างต่อเนื่อง คือเป้าหมายที่จะเดินไปให้ถึง”